De Case van Kees
Deel 3: Leveringsvoorwaarden
De Case van Kees deel 3: Leveringsvoorwaarden
Nu de schoolvakanties weer achter de rug zijn, is het een mooi moment om een nieuw en belangrijk onderwerp te bespreken: leveringsvoorwaarden en de relevantie van deze voor de aansprakelijkheidsverzekering. Hoewel leveringsvoorwaarden zelf geen onderdeel van de verzekeringsovereenkomst zijn, hebben zij wel veel impact op de risico’s van een onderneming en haar aansprakelijkheidsverzekering.
De relevantie van leveringsvoorwaarden voor de aansprakelijkheidsverzekering
In de leveringsvoorwaarden wordt onder andere besproken in hoeverre jij als opdrachtnemer aansprakelijk kan zijn voor schade door tekortkomingen in je werk. In de regel wordt de aansprakelijkheid van degene die de leveringsvoorwaarden hanteert, beperkt. Dat kan op verschillende manier, al dan niet tegelijkertijd. Veelvoorkomende voorbeelden zijn:
- Het uitsluiten van indirecte schade, gevolgschade, immateriële schade en dergelijke.
- Het beperken van de hoogte van de aansprakelijkheid tot de waarde van de geleverde diensten (de factuur), of bij duurovereenkomsten die verdiensten in één jaar.
- Het beperken van de aansprakelijkheid tot een absoluut bedrag (nooit hoger dan een bepaald bedrag). Het beperken van de aansprakelijkheid tot de uitkering van de aansprakelijkheidsverzekering (deze is bij verzekeraars niet populair, hoewel ik persoonlijk meen dat deze beperking geen kwaad kan zolang andere beperkingen ook worden opgenomen).
Veel opties dus om contractueel het risico op aansprakelijkheid te beperken. Maar toch heeft bijna elke onderneming een aansprakelijkheidsverzekering, mede omdat ondanks een beperkte contractuele aansprakelijkheid de financiële gevolgen van een schade groot kunnen zijn, maar ook omdat leveringsvoorwaarden niet altijd gehanteerd worden of blijken gehanteerd te zijn.
Het afwijken van je leveringsvoorwaarden: gevolgen en oplossingen
Daarom wil ik het specifiek gaan hebben over het afwijken van leveringsvoorwaarden, omdat op dit punt vaak de balans tussen juridische bescherming en commerciële doelen vergeten wordt. Maar allereerst maak ik onderscheid tussen verschillende vormen waarin men kan afwijken van leveringsvoorwaarden, afhankelijk van in welke fase dit gebeurt:
- Op het moment dat de verzekering wordt aangevraagd.
- Nadat de verzekering is afgesloten en tijdens het afsluiten van overeenkomsten met klanten.
- Nadat een schade heeft plaatsgevonden.
Ik zal iedere vorm apart bespreken, waarbij ik de verzekeringstechnische aandachtspunten zal benoemen.
Vorm 1: Op het moment dat de verzekering wordt aangevraagd.
Verzekeraars willen graag een inschatting kunnen maken wat voor schadevergoedingen zij eventueel moeten uitkeren bij een aansprakelijkheidsclaim. Belangrijke factoren die dat bepalen, zijn de rechten en plichten die je standaard overeenkomt in een contract, of juist niet overeenkomt.
Bij het aanvragen van een aansprakelijkheidsverzekering zullen verzekeraars daarom vaak vragen naar de leveringsvoorwaarden zelf, of deze altijd worden gehanteerd en als dat tweede niet zo is zullen zij vaak de volgende vragen stellen:
- Hoe vaak wordt afgeweken van de leveringsvoorwaarden?
- Bij welke opdrachtgevers dat wordt gedaan?
- Wat voor voorwaarden accepteer je dan?
- Wie mag binnen de organisatie afwijkingen van de leveringsvoorwaarden aanvaarden?
- Worden eventuele afwijkingen door een jurist beoordeeld?
Hiermee inventariseert een verzekeraar hoe bewust een onderneming met contractmanagement omgaat. Maar niet alleen bij het aangaan van de verzekering zijn deze vragen van belang, elke onderneming moet zichzelf deze vragen periodiek stellen: dat beperkt je ondernemingsrisico’s en maakt in het verlengde daarvan de onderneming beter verzekerbaar!
Vorm 2: Nadat de verzekering is afgesloten en tijdens het afsluiten van overeenkomsten met klanten
Je kan als onderneming ‘perfecte’ leveringsvoorwaarden hebben, maar stel dat je grootste klant deze niet wilt accepteren: wat dan? Als bij het aangaan van de verzekering de leveringsvoorwaarden met de verzekeraar besproken zijn, zal de verzekeraar er vaak vanuit gaan dat deze ook werkelijk worden gehanteerd. In sommige gevallen vinden zij dit zo belangrijk dat zij zelfs een uitsluiting van dekking opnemen in de polis als de leveringsvoorwaarden niet zijn gebruikt. Maar ook wanneer zo’n uitsluiting ontbreekt, kan een verzekeraar van mening zijn dat het afwijken van de leveringsvoorwaarden een risicoverzwaring inhoudt. Hierdoor kan de dekking in het geding komen, met alle gevolgen van dien!
Veel leed achteraf kan voorkomen worden door met de verzekeraar af te spreken dat je als onderneming (altijd) mag afwijken van je eigen leveringsvoorwaarden. Ja kan dat doen door overeen te komen dat afwijkingen vooraf aan de verzekeraar worden voorgelegd (dit is echter tijdrovend) of je kan via een clausule de vrijheid van de verzekeraar krijgen om af te wijken. Dit laatste betekent wel bijna altijd dat of een hoger eigen risico of een (flink) lager verzekerd bedrag wordt gehanteerd. De verzekeraar wil je hiermee aansporen om niet zomaar af te wijken van je leveringsvoorwaarden en hierdoor nadelige bepalingen van je klanten te accepteren.
Vorm 3: Nadat een schade heeft plaatsgevonden
Je kan als onderneming ‘perfecte’ leveringsvoorwaarden hebben en je grootste klant kan deze ook gewoon hebben geaccepteerd. Maar stel dat bij deze klant een grote schade plaatsvindt, terwijl in je leveringsvoorwaarden de aansprakelijkheid (zeer) beperkt is? Vaak genoeg zien wij bijvoorbeeld dat bij schades van honderdduizenden euro’s, de waarde van de geleverde diensten slechts enkele duizenden of tienduizenden euro’s bedroeg. Je onderneming (en stiekem ook wel de verzekeraar) zijn dan wel blij, maar je klant zit met een aanzienlijke schade. Naast juridisch gelijk hebben, is je handelsrelatie met je klant ook belangrijk (laten we eerlijk zijn, veel belangrijker).
Ook dit probleem kan je voor zijn door goede afspraken te maken met je verzekeraar. Je kan met je verzekeraar afspreken dat je ook vrijheid krijgt om af te wijken van je leveringsvoorwaarden ná een schade. Deze dekking krijg je in ruil voor een hogere premie, een lagere verzekerde som (sublimiet) en een (veel) hoger eigen risico, maar dat geeft bij een schade je altijd de kans om uit commerciële overwegingen de verzekeraar te vragen toch de schade (ruimer) te vergoeden.
Afrondend
Je leveringsvoorwaarden goed afstemmen op je aansprakelijkheidsverzekering en andersom is echt maatwerk. Laat je daarom op dit punt goed adviseren door een verzekeringsadviseur, in samenspraak met een jurist!